این را "می دانم" که "نمی دانم".

و به دیده حقارت می نگرم به آنها که خبر از "ندانستن" خود ندارند. بالاخص اگر لاف "دانستن" بزنند.

پروردگار من

آنها که "می دانند"، مرا چگونه می نگرند؟

...

"شبلی شمیل" نویسنده دارونیست عرب، خطاب به "رشید رضا" متفکر نامی اسلام و صاحب مجله المنار:

"محمد در نظر من که به خدا و وحی معتقد نیستم و او را پیغمبر نمی دانم؛ بسیار بزرگتر از محمدی است که تو به چشم پیغمبر خدا در او می نگری."

از کتاب "اسلام شناسی"، دکتر علی شریعتی.

یک شب دلی به مسلخ خونم کشید و رفت
دیوانه ای به دام جنونم کشید و رفت

پس کوچه های قلب مرا جستجو نکرد
اما مرا به عمق درونم کشید و رفت

یک آسمان ستاره ی آتش گرفته را
بر التهاب سرد قرونم کشید و رفت

من در سکوت و بغض و شکایت ز سرنوشت
خطی به روی بخت نگونم کشید و رفت

تا از خیال گنگ رهایی رها شوم
بانگی به گوش خواب سکونم کشید و رفت

شاید به پاس حرمت ویرانه های عشق
مرهم به زخم فاجعه گونم کشید و رفت

تا از حصار حسرت رفتن گذر کنم
رنجی به قدر کوچ کنونم کشید و رفت

دیگر اسیر آن "من" بیگانه نیستم
از خود چه عاشقانه برونم کشید و رفت

افشین یداللهی

وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّكَ مِنْ بَني‏ آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّيَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى‏ شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا يَوْمَ الْقِيامَةِ إِنَّا كُنَّا عَنْ هذا غافِلين  (اعراف-172)

و هنگامى را كه پروردگارت از پشت فرزندان آدم، ذريّه آنان را برگرفت و ايشان را بر خودشان گواه ساخت كه آيا پروردگار شما نيستم؟ گفتند: «چرا، گواهى داديم» تا مبادا روز قيامت بگوييد ما از اين [امر] غافل بوديم.

***

قَالَ أَ رَءَيْتَكَ هَاذَا الَّذِى كَرَّمْتَ عَلىَ‏َّ لَئنِ‏ْ أَخَّرْتَنِ إِلىَ‏ يَوْمِ الْقِيَامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلا (اسراء-62)

 [سپس‏] گفت: «به من بگو: اين كسى را كه بر من برترى دادى [براى چه بود]؟ اگر تا روز قيامت مهلتم دهى قطعاً فرزندانش را- جز اندكى [از آنها]- ريشه‏ كن خواهم كرد.

روزی انسان

و روزی دگر، شیطان

 عهد بستند.
و این شیطان بود که به عهد خود وفا کرد...

- من این سوال را چندی پیش از استاد شجریان پرسیدم، و حالا می خواهم از شما هم بپرسم. همانقدر که شما برای اساتیدتان شاگردان خوبی بودید، و تبدیل به اساتید بزرگی شدید، به همان میزان نتوانستید برای شاگردانتان اساتید خوبی باشید و شاگردان هم سطح شما بعد از شما به آن اندازه پرورش نیافتند. این مشکل را از شاگردان می دانید یا اصلا به دلایل اجتماعی است؟

- ما تمام تکنیک ها را به شاگردان می آموزیم. در دوران ما هم همین طور بود. وقتی استاد شهنازی قطعه ای می نواختند، ما باید دقیقا مثل او تکرار می کردیم. یکی از کارهایی که ما در زمان خودمان کردیم، این بود که پیش اساتید مختلفی آموزش می دیدیم و عشق برابری نسبت به همه آنها داشتیم. به نظر یک مقدار فرهنگ جامعه تغییر کرده است. وقتی شما پیش من می آیید فکر می کنید من شما را از اینکه سر کلاسهای همکارم حاضر شوید، منع می کنم..... و شاگردان این چنین بار آمدند که فقط در محیط یک نفر باشند. به نظرم ما در آن زمان به عنوان شاگرد جسارت بیشتری داشتیم. در عین حالی که عاشق استادانمان بودیم، خیلی غنی تر از امروز فکر می کردیم. چیزی که من حداقل در خیلی از شاگردان خودم دیده ام، این بود که " آرزوهای کوچک" داشتند. آرزوشان این بود که مثل من بشوند. اما من وقتی جلوی شهنازی ( که برایم اسطوره بود) می نشستم، آرزو نمی کردم که شهنازی شوم. هیچ گاه در عمرم هم نتوانستم مثل شهبازی بنوازم، اما شدم مثل خودم. اگر یک شاگرد آرزو داشته باشد که مثل من در هر درجه ای که هستم شود، هیچ گاه به آن نمی رسد. باید مثل خودش شود...... من این جمله ام را خیلی دوست دارم که آدم هایی که با آرزوهای کوچک پیش آدمهای بزرگ می روند، هیچ گاه آدمهای بزرگی نمی شوند.

بریده ای از مصاحبه "حسین علیزاده"، در شماره 7 ماهنامه "تجربه"

به دوستان علاقمند به موسیقی اصیل ایرانی، تهیه این شماره رو توصیه می کنم.

در سوره ای که به نام توست

آنجا که خداوند قصه گوی قصه توست

در صفحاتی که جای عبور دنباله دامن پاک توست

بیشتر از هر جای دیگر قرآن

خداوند از "رحمت" خود می گوید

ای بیان بشری "رحمت"

ای نذر قبول شده

 مـریم!

دختر زیبای اورشلیم

آیا هنوز هم در قــنوتی؟!

نمی دانم!

نمی دانم در تقابل بین مصلحتی که جامعه ات بر تو روا می دارد، و حقی که تمام ذرات وجدانت فریادش می زنند، تا به کجا می توان جانب حق را نگاه داشت؟ 

تا به کجا می توان تاوان مصلحت گریزی را پرداخت؟ تا به کجای درد؟ تا به کجای مهجوری؟

می دانی!

ادعای حقیقت طلبی، ادعای بزرگیست. همت مردان بزرگ را می طلبد...

همیشه آخرین بارها متفاوتن!

اگر موقع انجام هر کاری بدونیم که این بار، آخرین باره، احتمالا طور دیگه ای انجامش می دیم.

ولی همیشه به خودمون فرصت می دیم. تااااااا قیامت!

آدمیزاد تنها موجودیه كه دچار "قرب" و "بعد" میشه
گاهی دچار دوری
گاهی گرفتار نزدیكی
و همینه كه باعث دردسر میشه
خیلی از چیزای دور و زیبا، وهم و سراب اند
خیلی از چیزا هم اونقدر نزدیكند كه به چشم دیده نمیشن...
.
.
از فیلم چهل سالگی، علیرضا رئیسیان

اینجا همه Invisible هستند.

اینجا هیچ کس حوصله کسی را ندارد.
همینجا!

همینجایی که من هستم...

وقتی تو نیستی

نه هست های ما چنان که بایدند و نه بایدها...

مثل همیشه آخر حرفم

و حرف آخرم را با بغض می خورم

عمری ست

لبخندهای لاغر خود را ذخیره می کنم:

باشد برای روز مبادا...

اما

در صفحه تقویم، روزی به نام روز مبادا نیست

آن روز هر چه باشد

روزی شبیه دیروز

روزی شبیه فردا

روزی درست مثل همین روزهای ماست

اما چه کسی می داند

شاید امروز روز مبادا باشد

وقتی تو نیستی نه هست های ما چنان که بایدند و نه بایدها...

هر روز بی تو روز مباداست...

از قیصر عزیز!

 

تناقض عجیبی است:

بزرگی افکاری که در سر داری،

و کوچکی کارهایی که بر زمین مانده اند!

علاقه و وابستگی خاصی به برادر کوچکم دارم. چندین ماه است که مشغول گذراندن خدمت سربازی در حوالی چابهار است. به جز دلتنگی زیادم، این روزها بسیار نگرانش هستم. بارها از خودش شنیده ام که آن منطقه مخصوصا در ایام محرم و صفر بسیار نا امن است. حتی در سایر ماه ها هم تک تک نمازگزاران قبل از ورود به مساجد بازرسی بدنی می شوند. منتها تشدید این تدابیر امنیتی در ماه های محرم و صفر چندان موثر نیست و گاه گاهی عزاداران مورد حمله قرار می گیرند و چند نفری شهید می شوند. و گویا این موضوع آنقدر عادی شده که در اکثر موارد انعکاس ملی هم پیدا نمی کند. 

از چند روز قبل از ماه  محرم مرتب به او گوشزد می کردم که مراقب خودش باشد. از پادگان خارج نشود، به جز مراسم های پادگان، در هیچ مراسمی شرکت نکند ... و البته او با اکراه جوابی سربالا می داد. می دانم که چقدر این گوشه نشینی برایش دشوار است.

امشب دوباره با او تماس گرفتم: "عزیز دل خواهر، شب عاشوراست، نرو عزاداری. خواهر تحمل دوریت را ندارد...."

یکباره دهانم را بستم. قلبم ایستاد گویا...

ای زینب! ای داغدار همیشه تاریخ، ای قامت ایستاده بر گودال پر از خون برادر...

شرمسارم...

این چراغها را خاموش کنید. من ماندنی نیستم...

در یک آن! در یک لحظه! در برشی از زمان، به ابعاد یک "ناگهان"!

ناگهان خودت را در می یابی، درست در مقابل تمام ارزشهایی که با آنها زندگی کرده ای و باورشان داشته ای. ناگهان خود را در حال رشته کردن تمام پنبه هایی می یابی، که ذره ذره ریسیده بودی، در حال نابود کردن هر آنچه بافته و بر تن شخصیتت پوشانده بودی. ناگهان شخصیت خود را عریان می بینی در برابر نگاه زمان! مستاصل در برابر لحظاتی که می گذرند، و شاید دقایقی بیشتر باقی نمانده باشد! این حقیقتی تلخ است که برای جبران خسران بزرگ، چند دقیقه کافی نیست!

به کجا رسیدم ناگهان؟!

پیچیده شمیمت همه جا ای تن بی سر

چون شیشه عطری که درش گم شده باشد.....

السلام علیک یا اباعبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک.

اولی:

این روزها زندگی ام دگرگون شده. بیشتر از همیشه قدر زمانی که در اختیار دارم را می دانم. اطرافیانم را بهتر می بینم، دوست داشتن را  بیشتر مزمزه می کنم، زیبایی های طبیعت بیشتر از قبل مجذوبم می کنند... اصلا این روزها برای پروردگارم بندگی می کنم. همه کارم برای خدا شده: کار کردنم، درس خواندنم، روابطم، نیایشم، نمازم، خوابم، بیداریم، کلماتم، عشقم، دردهایم... این روزها در تک تک ثانیه هایم "بندگی" می کنم. این روزها از تک تک ذرات وجودم خــــدا می بارد!  اینگونه شده ام از روزی که فهمیدم سرطان در جان من است، از روزی که فهمیدم مرگ نزدیک است!

دومی:

مگر قبلا نمی دانستی که مرگ نزدیک است؟؟

این روزها خیلی بیشتر از قبل مجذوب عکاسی شده ام. اصلا این جعبه سیاه کوچیک برام مقدس و گرامی شده! 

عکس های من، "من" رو در برابر یک جلوه و انعکاس کاملا صادقانه وشفاف از درونیاتم قرار می دن.

شاید اصلا این خاصیت همه عکسها باشن.

و شاید به همین دلیله که آدمها از اینکه سوژه یک عکس باشن، واهمه ای ظریف و یا شدید دارن.

آدمها جرات روبرو شدن با "خودشون" رو ندارن...

تمام وجودم درد می کند.

که گفته بودی:

"گوشه قلب توام..."!

وقتی که می گوید، کم فروشی نکنید، منظورش فقط بقالهای عربستان نیست. با همه مان است. 

می گوید کم فروشی نکنید، نه در حق بندگانش و نه در حق خودش.

می گوید کم فروشی نکنید، حتی اگر به اندازه یک قدم، که توان برداشتنش را دارید...

امروز از سر بی اطلاعی حرفی زدم، که باعث شد کسی شغلش، و منبع درآمدش را از دست بدهد! کسی که هرگز ندیده بودم و  نمی شناختم.
سنگینی غم یک غریبه، بر سینه ام سنگینی می کند. و تصور خانواده ای آشفته حال...

گاهی پای اشتباهات آدم، به کجاها که باز نمی شود! گاهی ابعاد گناه آدم چقدر بزرگ است!

و انسان، این ظلومِ جهول...

در قیامت چه ها که نخواهیم فهمید!!!

خیلی فرق هست، خیلی فرق هست بین اون چیزی که در درون می گذره، و اون چیزی که به کلام می آد. 

اون چیزی که باید بگی، و اون چیزی که می گی.

می گن: نباید خیلی از حرفها رو به ابتذال کلام آلوده کرد!

این از اون دروغهایی هست که به خودمون گفتیم و باورش کردیم.

می شه که حق و کلمه، عینا مثل هم بشن.
شاید قرآن تنها جایی باشه که این اتفاق توش افتاده!

پ ن : با تو از حال دل گفتنم هوس است...

سالها پیش دوستی داشتم که  متفاوت از همه ما بود. افکارش، حرفهایش، کتابهایش، پاتوقش،... همه برایم غریب و نا مانوس بود. کنجکاو بود، سوال می کرد، به بدیهیات شک می کرد، جسور بود، به سادگی تمام بنیان های فکریش را ویران می کرد و از نو می ساخت و ... آن روزها حتی جرات نمی کردم، شجاعتش را تصدیق کرده و به او غبطه بخورم. بس که غرق شده بودم در بدیهیاتی که خانواده و مدرسه و مسجد محله مان برایم ساخته بودند. پاسخ عمیق ترین سوالاتم را می توانستم در مفاتیح بیابم، در باب اعمال تمامی شبهای سال و روزه های مستحبی و نمازهای نافله و حساب و کتاب کردن ثواب و عذابی که در کارنامه ام ثبت می کنم!
.

روزی از او پرسیدم که چرا نماز نمی خواند؟ گفت که دلیلش را نمی داند! اصلا چرا باید نماز بخواند؟ گفتم که دستور اسلام است. گفت که اصلا چرا اسلام؟ گفتم چون خدا در قرآنش گفته! گفت مطمئنی خدا وجود دارد؟!
.

گفت که اول باید بداند خدا وجود دارد یا نه؟ آن هم با یک دلیل منطقی محکم، دلیلی که تمامی فلاسفه در برابر آن تسلیم شوند!!! بعد از آن فلسفه حیات را بیاد، به یقین بداند، از کجا آمده وبه کجا می رود؟ بعد تمامی ادیان را به طور کامل مطالعه کند، بهترینش را با توجه به هدفش برگزیند، و اگر تازه آن دین اسلام بود، اول قرآنش را خوب بفهمد، محمد را بشناسد، فقه و اصول و اخلاق و احکام و  بهشت و جهنم و حساب و کتاب و کارنامه اش را درک منطقی کند، بپذیرد، معرفت بیابد، به یقین برسد، و بعد شروع به اجرای آن کند! که تازه می رسد به نماز و روزه و ....
.

جوابی برایش نداشتم. چون اصولا هیچ وقت به دنبال دلیلی برای دینداریم نبودم، و تفکری اینگونه، برایم ناشناس بود! تنها این جمله به ذهنم خطور کرد که مگر چقدر وقت داری؟؟! مگر تو چقدر قدرت داری؟؟

آیا واقعا مسیر هدایت الهی از این وادی می گذرد؟؟ آیا این همان طریقی ست که هدایت الهی شامل روندگانش می شود؟؟

.

مدتی قبل شرح زندگی ابوذر غفاری را می خواندم. قبل از اسلام، او یک عرب بی سواد از قبیله غفار، در صحرای ربذه بود. زمزمه ضعیف اسلام را که از مکه شنید، برادرش را فرستاد تا در مورد صحت این خبر مطمئن شود. پس از اطمینان از وجود محمد و ادعای جدیدش، به راه افتاد. در مکه به سختی پیامبر را یافت. زیرا که آن روزها محمد زندگی پنهانی داشت و  دور از چشم اشراف قریش، وحدانیت را تبلیغ می کرد. آن روزها اسلام تنها این جمله بود: قولوا لا اله الا الله تفلحوا. دین تنها همین بود. پذیرش الله در برابر بتها، و نه چیز دیگر! نه فقه، نه اصول، نه منطق، نه فلسفه و نه....
.

ابوذر در چند دقیقه مسلمان شد. پنجمین مسلمان! محمد به او توصیه کرد که مکه را ترک کرده و در قبیله خود، اسلام را تبلیغ کند. ولی ابوذر نتوانست! از آن خانه که خارج شد، به کنار کعبه آمد و فریاد توحید سر داد. بر سرش ریختند و به قصد کشتن او را کتک زدند. و تنها وساطت عباس، عموی پیامبر بود که جانش را نجات داد. ولی فردای آن روز هم این کار را تکرار کرد و باز کتک خورد و باز با وساطت خلاصی یافت!
.

آن روزها مگر اسلام چه بود که ابوذر را بلافاصله در مقام یک هدایت گر جامعه قرار داد؟ در جایگاه یک آمر به معروف! مگر محمد قرآنی به او عرضه کرد؟ مگر فلسفه ای بافت؟ مگر دین را بر او تمام کرد؟ مگر اصلا ابوذر خود به یقین کامل رسید؟ مگر پاسخ تمام سوالاتش را یافت؟ مگر اصلا خودش را ساخته بود که بخواهد جامعه اش را بسازد؟ تنها الله را پذیرفت و شروع کرد به اصلاح جامعه اش.

یعنی ایمان و عمل ابوذر، به عنوان یک انسان کامل، توامان بود. به هر آنچه که در آن لحظه فکر کرد، عمل کرد!

این رفتار کلید معمای هدایت الهی است.

*در آیه دوم سوره بقره می خوانیم: "ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَ‌يْبَ  فِيهِ هُدًى لِّلْمُتَّقِين" . آری! هدایت الهی تنها شامل حال تقوا پیشگان می شود. لازم نیست منتظر هدایت الهی بمانی، تا بعد تقوا پیشه کنی!

*در آیه 52 سوره اعراف آمده است: " وَلَقَدْ جِئْنَاهُم بِكِتَابٍ فَصَّلْنَاهُ عَلَىٰ عِلْمٍ هُدًى وَرَ‌حْمَةً لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ" " در حقیقت ما برای آنان کتابی آوردیم و آن را از روی دانش، روشن و شیوایش ساختیم. و برای گروهی که ایمان می آورند، هدایت و رحمتی است."

اینجا هم باز تاکید بر هدایت، بعد از ایمان است.

آیاتی مشابه مضمون این آیه در قرآن وجود دارد.

* در آیه 50 سوره سبا آمده است :"  قُلْ إِن ضَلَلْتُ فَإِنَّمَا أَضِلُّ عَلَىٰ نَفْسِي  وَإِنِ اهْتَدَيْتُ فَبِمَا يُوحِي إِلَيَّ رَ‌بِّي إِنَّهُ سَمِيعٌ قَرِ‌يبٌ " " بگو اگر گمراه شوم و اگر هدایت یابم [این از برکت] چیزی ست که پروردگارم به سویم وحی می کند که اوست شنوای نزدیک."

این جملات قرار است از زبان پیامبر بازگو شود. کسی که محرم وحی است و واسطه بین زمین و آسمان. طبق این آیه، پیامبر خدا نیز از خطر گمراهی مصون نیست. پس حتی بودن در شرایط شخصی چون محمد هم تضمین کننده دریافت هدایت الهی نیست!

* و از همه مهمتر در آیه 69 سوره عنکبوت داریم: " وَالَّذِينَ جَاهَدُوا فِينَا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنَا وَإِنَّ اللَّـهَ لَمَعَ الْمُحْسِنِينَ" . کسانی را که در راه ما جهاد می کنند، به راه های خود هدایت می کنیم. یعنی هدایت را نتیجه عمل رهروان دانسته. و نه برعکس! می گوید اول به راه بیفتید، بعد من راه را نشانتان می دهم! معما ها را یکی یکی برایتان حل می کنم. سوالها را یکی یکی جواب می دهم.

اینگونه است که مشمول هدایتگری خداوند، برای رسیدن به اوج قله انسانیت، خواهی شد، ای انسان!



پ.ن :

تا آنجا که جستجو کردم، مولانا در دو جای مثنوی، این مفهوم را بیان می کند:

دفتر پنجم، ابیات 24 و 25:

شرط تعظیمست تا این نور خوش.......گردد این بی‌دیدگان را سرمه‌ کش 

نور یابد مستعدّ تیز گوش.................کو نباشد عاشق ظلمت چو موش

دفتر ششم، ابیات 1477 و 1478:

اصل خود جذبه ست لیک ای خواجه تاش.... کار کن موقوف آن جذبه مباش

زانک تَرک کــار چــون نازی بــود............ناز کی در خورد جانبازی بود

زن سرطان داشت. بدخیم و پیشرفته.در حقیقت آخرین ساعات زندگی اش را سپری می کرد.

به ملاقاتش رفتیم.

دخترانش پرستاری اش می کردند. بر خلاف انتظارم چهره هاشان بشاش و خندان بود!!  زیاد طول نکشید تا بفهمم قصد امیدوار کردن مادر جوانشان را دارند. امیدی واهی به ماندن! تمام تلاششان را می کردند تا زن بیچاره بپذیرد که همه چیز دروغ است. او شفا خواهد یافت و دوباره به خانه برخواهد گشت.

نگاه زن پر بود از درد و سوال!  گرفتار بود بین حقیقتی که برایش بوی مرگ می داد و لبخندهایی که دروغ بودند. مستاصل بود بین برق نگاه ها و اشک های خشکیده روی گونه ها!

دخترش را به کناری کشیدم. طوری که نرنجد گفتم: " چرا این کار را با مادرتان می کنید؟ چرا این همه امیدوارش می کنید؟ درست است که مرگ و زندگی دست خداست، ولی او حق دارد بداند که فعلا معجزه ای در کار نیست. باید بداند  ساعاتی بیش باقی نمانده. شاید کاری داشته باشد، وصیتی، سفارشی، دِینی، نیایشی، حلالیتی.... "

دختر رنجید.

نگاه پرسشگر زن روی صورتم سنگینی می کرد.

نگاهم را دزدیدم.

.

.

.

در مجلس ختم، دختر نگاهش را می دزدید...

مسافرم. 

مدتی نخواهم بود.

نمی دانم چقدر...

دایی غفور: می‌بینی یوسُف؟ می‌بینی چه کردی؟
من این حرفامو به کی بگم یوسُف؟ من تو گوش کی نجوا کنم یوسُف؟

این انصافه؟

خب خودتو به من نشون بده، من که می‌دونم این تو نیستی، این تو نیستی... تو کجایی ؟

تو شکم کوسه؟ من با این دل چه کنم؟ من با اینا چه کنم؟ من این غصه‌مو با کی تقسیم کنم؟

من با چه قوتی این همه راهو بیام که چی؟ ... دیگه دارم اذیت می شم.

دیگه وقتشه بخوابونم تو گوشت پسر !

بوی پیراهن یوسُف- ابراهیم حاتمی‌کیا

// به یاد همه یوسُف ها، و یعقوب هایی که هنوز چشم دوخته اند به راه....

عَالِيَهُمْ ثِيَابُ سُندُسٍ خُضْرٌ وَإِسْتَبْرَقٌ وَحُلُّوا أَسَاوِرَ مِن فِضَّةٍ وَسَقَاهُمْ رَبُّهُمْ شَرَابًا طَهُورًا

بهشتيان را جامه‏هاى ابريشمى سبز و ديباى ستبر در بر است و پيرايه آنان دستبندهاى سيمين است و پروردگارشان شرابی پاك به آنان مى‏نوشاند
( انسان-21)

و تو خود می دانی که چقدر تشنه جامی هستم که در دست توست... و این تنها مقام ابرار است... بهای آن جام، آدم شدن است... انسان شدن.. تمام قیمت این جام که در دستان توست!

در دست گلی دارم ، اینبار که می آیم
کانرا به تو بسپارم ، اینبار که می آیم

در بسته نخواهد ماند ، بگذار کلیدش را
در دست تو بسپارم ، اینبار که می آیم

هم هر کس و هم هر چیز ، جز عشق تو پالوده است
از صفحه پندارم ، اینبار که می آیم

خواهی که اگر سنجی ، می سنج که جز مهرت
از هر چه سبکبارم ، اینبار که می آیم

سقفم ندهی باری ، جایی بسپار، آری
در سایه دیوارم ، اینبار که می آیم

باور کن از آن تصویر آن خستگی ، آن تخدیر
بیزارم و بیزارم ، اینبار که می آیم

دیروز بهل جانا! با تو همه از فردا
یک سینه سخن دارم ، اینبار که می آیم

حسین منزوی
 
***
دوباره برگشتم.

باز من و شما و بنفشه زارمان

سلام!

تعطیل شد!

حتی اگر
خورشید، در دست راست
و ماه
در دست چپم باشد..............

معلم پای تخته داد میزد
صورتش از خشم گلگون بود
و دستانش به زیر پوششی از گرد پنهان بود
ولی آخر کلاسیها
لواشک بین خود تقسیم می کردند
وآن یکی در گوشه‌ای دیگر «جوانان» را ورق می زد.
برای اینکه بیخود های‌ وهو می کرد و با آن شور بی‌پایان
تساویهای جبری را نشان می‌داد
با خطی خوانا بروی تخته‌ای کز ظلمتی تاریک
غمگین بود
تساوی را چنین بنوشت : یک با یک برابر است
از میان جمع شاگردان یکی‌ برخاست
همیشه یک نفر باید بپاخیزد...
به آرامی سخن سر داد:
تساوی اشتباهی فاحش و محض است
نگاه بچه‌ها ناگه به یک سو خیره گشت و
معلم مات بر جا ماند
و او پرسید: اگر یک فرد انسان، واحد یک بود
آیا یک با یک برابر بود؟
سکوت مدهوشی بود و سوالی سخت
معلم خشمگین فریاد زد آری برابر بود
و او با پوزخندی گفت:
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آنکه زور و زر به دامن داشت بالا بود و آنکه
قلبی پاک و دستی فاقد زر داشت پایین بود؟
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
آنکه صورت نقره گون، چون قرص مه می‌داشت بالا بود
وآن سیه چرده که می نالید پایین بود؟
اگر یک فرد انسان واحد یک بود
این تساوی زیر و رو می شد
حال می‌پرسم یک اگر با یک برابر بود
نان و مال مفتخواران از کجا آماده می‌گردید؟
یا چه‌ کس دیوار چین‌ها را بنا می‌کرد؟
یک اگر با یک برابر بود
پس که پشتش زیر بار فقر خم می‌گشت؟
یا که زیر ضربه شلاق له می‌گشت؟
یک اگر با یک برابر بود
پس چه ‌کس آزادگان را در قفس می‌کرد؟
معلم ناله ‌آسا گفت:
بچه‌ها در جزوه‌های خویش بنویسید:
یک با یک برابر نیست.......

خسرو گلسرخی